Wszystkie znaczki to encyklopedie wiedzy
Historia znaczków rozpoczęła się 176 lat temu. Kolekcjonerami byli m.in. Bruno Schulz czy Ronald Reagan, ale bodaj najsłynniejsza kolekcja należy do królowej Wielkiej Brytanii
Filatelistyka to szlachetne i kosztowne hobby. Jednakże powoli odchodzi do lamusa. - Kiedyś klasery ze znaczkami, a tym samym pasję kolekcjonowania przekazywało się z dziada pradziada. Dziś dzieci raczej nie interesują się filatelistyką - ocenia Mirosław Skrzypiec, zajmujący się antykami.
Historia znaczków pocztowych rozpoczęła się 176 lat temu. Dokładnie 6 maja 1840 r. do obiegu wprowadzono znaczek o nominale jednego pensa, w kolorze czarnym, przedstawiający podobiznę królowej Wiktorii, czyli tzw. Penny Black. - Natomiast za pierwszy znaczek polski uważa się wydany w roku 1860 na terenie Królestwa Polskiego znaczek z wizerunkiem dwugłowego orła białego nazywany „numerem jeden” - wyjaśnia Zofia Zuziak, naczelnik Urzędu Pocztowego w Żywcu.
- O kolejnych wydaniach znaczków polskich możemy mówić dopiero po uzyskaniu przez Polskę niepodległości, tj. w 1918 r. - dodaje. Historia znaczków pocztowych na Śląsku jest nieco krótsza. Tu pojawiły się one w związku z plebiscytami w 1919 r. - Znaczek z napisem „Górny Śląsk” został wydany do obiegu 20 lutego 1920 r. przez ówczesne władze, czyli Międzysojuszniczą Komisję Rządzącą i Plebiscytową na Górnym Śląsku - wyjaśnia Zuziak.
Wraz z emisją pierwszych znaczków pojawili się ich kolekcjonerzy. - 6 stycznia 1893 r. w Krakowie powstał Klub Filatelistów, będący pierwszym polskim stowarzyszeniem zrzeszającym miłośników znaczków - mówi Zuziak. Z biegiem lat datę tę wybrano na obchody Dnia Filatelisty. Co ciekawe, wzorem dzieł sztuki, znaczki doczekały się także fałszerzy specjalizujących się w ich podrabianiu. Największym z nich był Jean de Sperati, włoski drukarz i rytownik, określany mianem „Rubensa filatelistyki”, który trudnił się fałszowaniem znaczków od 1910 r.
Analiza znaczków pocztowych może przynieść wiele cennych informacji historycznych. - Znaczki to encyklopedia wiedzy, historii i sztuki. Na tych miniaturowych obrazkach są przedstawione wydarzenia historyczne, polityczne, sportowe, kraje, miasta, znane postaci, jak np. aktorzy, pisarze, władcy - mówi Zuziak.
Wartość znaczków pocztowych zależy od wielu czynników: ich wieku, stanu oraz tego, co przedstawiają. - Znaczki mogą kosztować już od 15 groszy do kilku milionów. Dziś coraz mniej osób interesuje się zakupem znaczków. W cenie są jedynie te najstarsze, przedwojenne - ocenia Mirosław Skrzypiec. Najdroższy znaczek na świecie to „British Guiana”. Ma wymiary 2,5 cm na 3,2 cm i kosztuje 9,5 mln dolarów.
- Do najdroższych znaczków na świecie należą też te wydane w 1847 r. na Mauritiusie. Są to znaczki z podobizną królowej Wiktorii. Wyemitowano ich 500 egzemplarzy - zdradza Zuziak. Do czasów dzisiejszych zachowało się ich jedynie 14. W Polsce najcenniejszy jest ten najstarszy, pochodzący z 1860 r. - Niestety, nie zachował się w całości arkusz tego znaczka, ale największym znanym zachowanym fragmentem jest tzw. sześcioblok Tislowitza. Znaczki te znajdują się w prywatnych zbiorach w Szwajcarii - informuje Zuziak.
Co musi zawierać każdy znaczek pocztowy? - Nazwę państwa, nominał, ilustracje - grafikę. Na znaczkach wydawanych obecnie znajduje się również data emisji, nazwisko projektanta, lub jeśli znaczek jest wykonany techniką stalorytu, to nazwa rytownika - precyzuje Zuziak.
Obecnie filatelistyka nie cieszy się już taką popularnością jak kiedyś. Ale zdarzają się wyjątki. - W Żywcu oprócz Koła Filatelistycznego, które liczy już ponad 60 lat, w 2010 r. powstało Dziecięce Koło Filatelistyczne „Małe znaczki” - dodaje. Dziś zabytkowe znaczki pocztowe można oglądać m.in. we wrocławskim Muzeum Poczty i Telekomunikacji, a okazjonalnie wystawy organizowane są m.in. w dwóch placówkach pocztowych w Żywcu, ale i w rudzkim Urzędzie Miasta.
Pomimo słabnącego nieco zainteresowania filatelistyką, z okazji ważnych rocznic i wydarzeń historycznych, nadal wydaje się kolekcjonerskie znaczki, chociażby jak ten, wyemitowany z okazji 90. urodzin królowej Elżbiety II, który przedstawia obok panującej władczyni wszystkich jej następców w linii prostej. Dodatkowo stworzono też jubileuszową kolekcję znaczków prezentujących królową w różnych okresach życia. Podobnie jest i w Polsce.
- Poczta Polska od zawsze wpisywała się w trendy kulturalne i historyczne naszego kraju i tym samym wydawnictwa znaczków są ściśle z tymi wydarzeniami związane. W tym roku został wydany znaczek z okazji 1050-lecia Chrztu Polski, w maju wchodzi do obiegu znaczek z okazji Światowych Dni Młodzieży - wyjaśnia Zuziak. - Warto dodać, że w 2015 r. polski znaczek został uznany za najpiękniejszy znaczek świata. Była to emisja „Kanonizacja Papieża Jana Pawła II”, wydana w 2014 r. wspólnie z Pocztą Watykańską - mówi Zofia Zuziak.
„Dziennik Zachodni” od teraz można kupić na poczcie. Trwa Tydzień Prasy Regionalnej. To wspólna akcja „Dziennika Zachodniego” i Poczty Polskiej. Chcemy być jeszcze bliżej naszych Czytelników. Dzięki współpracy z Pocztą Polską można już zamówić miesięczną, kwartalną, półroczną lub roczną prenumeratę „Dziennika Zachodniego” u swojego listonosza lub w najbliższym Urzędzie Pocztowym.