Trwa chaos wokół TK
Wyrok TK z 3 grudnia został opublikowany. Prezydent Duda nie zamierza go jednak wykonać. Posłowie PiS złożyli projekt nowelizacji ustawy o TK. Pierwsze czytanie może odbyć się dziś.
Projekt złożony został we wtorek. Posłem sprawozdawcą jest Stanisław Piotrowicz.
Wokół Trybunału Konstytucyjnego trwa polityczny spór od czasu uchwalenia nowej ustawy w czerwcu 2015 r. Jej projekt przygotował poprzedni prezydent Bronisław Komorowski. Po wygranych wyborach parlamentarnych PiS szybko (20 listopada) ustawę zmienił. Teraz przygotował następną nowelę.
W uzasadnieniu, które wylicza dlaczego niektóre artykuły mają zostać z ustawy usunięte, napisano, że chodzi o wyeliminowanie powtórzeń zawartych w konstytucji, usunięcie przepisów wykonanych lub bezprzedmiotowych, usunięcie rozwiązań konkurencyjnych między ustawą a regulaminem Sejmu, „a także dopasowanie rozwiązań prawnych do zamierzeń programowych większości parlamentarnej”.
Wczorajszy dzień, nie tylko w Sejmie, upłynął pod znakiem pytań, dyskusji, kłótni nad proponowanymi zapisami. Od początku wczorajszego posiedzenia posłowie opozycji, poza porządkiem obrad, wnosili pytania i oświadczenia dotyczące złożonego projektu. Najwięcej wątpliwości budziło zwiększenie pełnego składu do 13 sędziów i wprowadzenie zasady większości 2/3 głosów. Opozycja podkreślała, że skutecznie może to sparaliżować prace Trybunału. Jeśli ze sprawy będzie chciało (lub musiało) wyłączyć się więcej niż 2 sędziów, orzeczenie nie zapadnie.
Jeśli postępowania prowadzone przed wejściem w życie nowelizacji nie są z zgodne z nowelizacją (dotyczy składu sędziowskiego) będą musiały rozpocząć się od początku zgodnie z nowymi przepisami.
Konstytucjonalista dr Ryszard Balicki w rozmowie z AIP mówi, że nie ma w tej chwili potrzeby nowelizowania ustawy o TK. Natomiast powinien być wykonany wyrok Trybunału i przywrócony stan zgodny z prawem.
Tomasz Rzymkowski z Ruchu Kukiz’15 uważa, że nowe zasady pozwolą PiS na skuteczne blokowanie wyroków.
- Kryzys konstytucyjny nie zostanie zażegnany, tylko wejdzie na wyższy poziom absurdu - powiedział poseł Rzymkowski.
Dobrze natomiast ocenia pomysł ślubowania sędziów przed marszałkiem Sejmu, usunięcia przepisów dublujących się, przeniesienia siedziby poza Warszawę.
Z kolei Jacek Żalek (Polska Razem) przekonywał, że obecny kryzys można zażegnać tylko przyjmując nową ustawę, która zagwarantuje, że TK nie będzie upolityczniony.
Zmiany w ustawie o Trybunale Konstytucyjnym
Jest | Ma być | |
| Podejmowanie uchwał przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów TK | ustawa nie określa, ilu co najmniej sędziów musi w tym uczestniczyć | musi uczestniczyć co najmniej 13 sędziów TK, w tym prezes lub wiceprezes, chyba że ustawa stanowi inaczej |
| Wybór na sędziego TK | osoba wybrana na stanowisko sędziego składa ślubowanie wobec prezydenta w ciągu 30 dni od dnia wyboru | ślubowanie składa wobec marszałka Sejmu; nie jest podany termin, w którym ma się to odbyć |
| Skład orzekający TK w różnych sprawach |
|
|
| Wydawanie orzeczeń | orzeczenia TK zapadają większością głosów | orzeczenia wydawane w pełnym składzie zapadają większością 2/3 głosów |
Uchylone mają być między innymi zapisy, że:
- siedzibą TK jest Warszawa,
- sędzia TK w sprawowaniu swego urzędu jest niezawisły i podlega tylko konstytucji (powtórzenie zapisu z konstytucji),
- w skład TK wchodzi 15 sędziów (powtórzenie zapisu z konstytucji),
- ponowny wybór do TK jest niedopuszczalny (powtórzenie zapisu z konstytucji),
- artykułów określających, kto ma prawo zgłaszania kandydata na sędziego TK,
- zakaz przynależności przez sędziego TK do partii politycznej, związku zawodowego, prowadzenia działalności publicznej niedającej się pogodzić z zasadami niezależności sądów i niezawisłości sędziów (powtórzenie zapisu z konstytucji),
- zakaz podejmowania zajęcia o charakterze zarobkowym lub niezarobkowym, utrudniający pełnienie obowiązków lub uchybiało godności urzędu sędziego,
- dyscyplinarnej odpowiedzialności sędziego za swoje postępowanie przed objęciem stanowiska.