Brat żąda spłaty swojej części spadku, ale w zawyżonej wysokości. Co mam zrobić? Na pytanie Czytelniczki odpowiada Anna Winnicka - Skalniak, adwokat.
- Po śmierci rodziców, wraz z rodzeństwem, odziedziczyliśmy zabudowaną domem jednorodzinnym nieruchomość gruntową. Każde z nas ma po ¼ udziału w tej nieruchomości. Od 3 lat mieszkam w tym domu i zrobiłam gruntowny remont. Dwie siostry chcą zrzec się swojego udziału na moją rzecz w podziękowaniu za moją opiekę nad zmarłą mamą. Brat natomiast żąda spłaty w kwocie odpowiadającej wysokości jego udziału wg stanu aktualnego i aktualnych cen rynkowych. Kwota ta jest moim zdaniem znacznie zawyżona, gdyż koszty remontu ponosiłam tylko ja. Czy żądanie brata jest zasadne?
- Samo żądanie brata w zakresie spłaty jest jak najbardziej zasadne. Chcąc znieść współwłasność odziedziczonej nieruchomości należy złożyć w sądzie wniosek o dział spadku i zniesienie współwłasności. W trakcie takiego postępowania sąd może, na pani wniosek i za zgodą uczestników postępowania, przyznać nieruchomość na pani własność z ewentualnym obowiązkiem spłaty na rzecz rodzeństwa. Kwestią sporną pozostaje jednak wysokość tejże spłaty. Wskazania wymaga, iż zgodnie z obowiązującym prawem, stan spadku ustala się według chwili otwarcia spadku, jego zaś wartość - według cen z chwili dokonania działu.
Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego (III CZP 58/74) „spadek stanowi ogół majątkowych praw i obowiązków zmarłego, skoro zaś otwiera się on z chwilą śmierci spadkodawcy, to według tej daty określa się stan spadku i według tego stanu nabywa spadkobierca spadek”. Powyższa okoliczność jest niezwykle istotna z uwagi na fakt, iż w chwili otwarcia spadku wspólna nieruchomość była w stanie znacznie gorszym niż w chwili obecnej i według tego stanu, bez uwzględnienia poczynionych przez panią nakładów w postaci kosztów remontu, winna zostać wyceniona. Jeżeli dojdziecie państwo do porozumienia w zakresie ceny nieruchomości i wysokości spłaty, sąd uwzględni państwa wspólne żądanie.
eżeli nie osiągniecie państwo porozumienia w tym zakresie, na wniosek którejkolwiek ze stron postępowania, sąd może przeprowadzić dowód z opinii biegłego sądowego z dziedziny wyceny nieruchomości i zgodnie z tą wyceną wyliczona zostanie należna bratu spłata. Należy pamiętać, iż przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego wiąże się z koniecznością poniesienia dodatkowych kosztów, do których uiszczenia będą państwo zobowiązani przez sąd. Osiągnięcie porozumienia pozwoli państwu zaoszczędzić sporo czasu i wydatków.