Fot. Karolina Misztal Reumatyzm, niestety, jest chorobą nieuleczalną. Można jednak poprawić komfort swojego życia dzięki aktywnej rehabilitacji.
Szacuje się, że prawie siedem milionów Polaków cierpi na choroby reumatyczne, a prawie 30 proc. pacjentów skarży się na ból stawów.
Zwykle choroby reumatyczne rozpoczynają się tak jak grypa - pojawiają się nagle bóle i obrzęki stawów. To gdzie boli i czy bardzo mocno boli, zależy od tego, która z chorób zaatakowała.
Gdy nagle w nocy lub nad ranem budzą chorego nasilające się bóle stawów - to może znaczyć, że powodem jest zaczynająca się choroba zapalna stawów.
Choroba zwyrodnieniowa ma inne objawy. Ból pojawia się na początku ruchu. Gdy zaczynają boleć drobne stawy palców, to najprawdopodobniej mamy do czynienia z pojawieniem się choroby zwyrodnieniowej. Jednak gdy obok bólu pojawia się opuchlizna czy wykrzywienie tych stawów - może to być reumatoidalne zapalenie stawów (RZS).
Częściej kobiety
Choroby reumatyczne mogą mieć fatalny wpływ na pozostałe organy - nerki, serce, płuca, skórę, oczy, a nawet układ nerwowy. Najbardziej znane z całej grupy schorzenia, które w dodatku są najbliższe pospolitemu postrzeganiu reumatyzmu, to reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) oraz zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK). Na pierwszą wymienioną chorobę znacznie częściej zapadają kobiety. Na ZZSK dziewięciokrotnie częściej chorują mężczyźni, choć ta choroba występuje rzadziej niż RZS. W ostatecznym rozrachunku płeć ma decydujące znaczenie - kobiety znacznie częściej zapadają na choroby reumatyczne.
Diagnoza
Wbrew obiegowej opinii, reumatyzm nie jest chorobą jedynie osób w podeszłym wieku. To bolesne schorzenie może dotknąć każdego niezależnie od płci i wieku, zaś nieleczone prowadzi do kalectwa. Problem w tym, że przyczyny reumatyzmu, mimo szeroko zakrojonych badań prowadzonych na całym świecie, wciąż nie są znane.
A diagnoza wcale nie jest prosta. W przypadku schorzeń reumatoidalnych występują bowiem objawy, które można przypisać dziesiątkom różnych chorób. Gorączka, utrata masy ciała, osłabienie - przecież takie symptomy ma nawet grypa.
W przypadku typowych chorób reumatoidalnych objawy typu bóle stawów, obrzęki, zaczerwienienie dają o wiele bardziej czytelne wskazówki dotyczące źródła problemów. Niemniej jednak lekarze reumatolodzy dysponują nowoczesną technologią, która znacznie ułatwia skuteczne zdiagnozowanie pacjenta. Tomograf komputerowy, USG, rezonans magnetyczny, kapilaroskopia czy badania immunodiagnostyczne stanowią skuteczne narzędzia do rozpoznania choroby. Niestety, w Polsce nie zawsze mogą z nich skorzystać.
Wygląda też na to, że schorzenia o skali epidemii są nie do opanowania ze względu na zbyt małą liczbę specjalistów.
Ulga w chorobie
Reumatyzmu nie da się wyleczyć. Mimo to życie pacjentów można w znacznym stopniu poprawić. Współczesna farmakologia oferuje doskonałe metody leczenia bólu, a terapia biologiczna i fizjoterapia przynoszą wymierne rezultaty:
- Warto się ruszać, ruch usprawnia. Pomogą też zabiegi fizjoterapeutyczne, które oferują nam sanatoria i gabinety rehabilitacji.
- Kinezyterapia - celem ćwiczeń jest zapobieganie dalszym deformacjom i korekcja zniekształceń stawów. Dzięki gimnastyce zmniejsza się ból, a to właśnie on powoduje ograniczenie ruchów. A to z kolei prowadzi do dalszych zniekształceń stawów i większych bólów. Ćwiczenia wykonywane w sanatorium warto kontynuować w domu.
- Masaż - ma za zadanie zmniejszenie sztywności i napięcia mięśni i poprawę miejscowego krążenia krwi.
- Hydroterapia - polega polewaniu silnym strumieniem wody wybranych okolic ciała. Znaczenie ma siła, skład chemiczny i temperatura wody. Działa podobnie jak masaż klasyczny.
- Zabiegi borowinowe - okładanie ciała specjalnym rodzajem torfu. Substancje zawarte w borowinie mogą wchłaniać się przez skórę, dając określony korzystny efekt leczniczy.
- Termoterapia - ogrzewanie lub oziębianie tkanek wywołuje ich przekrwienie, co w efekcie zmniejsza ból, rozluźnia mięśnie, likwiduje sztywność stawów, wyzwala efekt przeciwzapalny. Obydwie metody dają podobne skutki.
- Elektroterapia - terapia z wykorzystaniem prądu elektrycznego, przepuszczanego przez okolice dotknięte schorzeniem. Ten rodzaj terapii także powoduje zmniejszenie dolegliwości reumatycznych, poprawia ukrwienie tkanek.
- Jonoforeza - wprowadzenie do tkanek siłami pola elektrycznego środka przeciwbólowego działającego miejscowo.
Autor: Maja Erdmann