Powiat jarociński zajmuje obszar 587,7 km kw., a tworzą go cztery gminy: Jarocin, Jaracze-wo, Kotlin i Żerków. Jego przeważająca część leży na równinnym i mało zalesionym obszarze Wysoczyzny Kaliskiej, gdzie dominuje rolnicze wykorzystanie terenu. Według danych z 2016 roku powiat zamieszkuje 71 738 osób.
Stolicą powiatu jest Jarocin. Aktywnie działa tu kilkadziesiąt Kół Gospodyń Wiejskich. W gminie Jaraczewo aktywnych kół jest 14, w gminie Żerków – 10, w gminie Jarocin – 9 i tyle samo w gminie Kotlin. Przemierzając Ziemię Jarocińską, można odnaleźć wiele ciekawych miejsc naznaczonych legendami i niezwykłą historią.
Trzeba tutaj wspomnieć, że trzon kuchni, która dominuje w powiecie jarocińskim, jest wypadkową kuchni wielkopolskiej. Trudno tutaj wskazać jakieś szczególne dania, które w wyjątkowy sposób są charakterystyczne tylko dla powiatu jarocińskiego. Do tradycyjnych potraw – tych bardziej wykwintnych – należą dania oparte na sznyclach, kotletach, rybach, a także rostbef, baranina z sosem Worchester i ostrymi przyprawami czy kuchnia specjalizująca się w ciężkich, pieczonych lub smażonych mięsach. W jarocińskich domach na stołach pojawiają się też zupy, np.: pomidorowa, czernina – zupa na bazie kaczej (dawniej gęsiej) krwi, barszcz i oczywiście rosół z kury. Nasze gospodynie bardzo często podają też kluski, pyzy i placki. Przy kawie lub z okazji świąt na stołach pojawia się cały wachlarz słodkich wypieków – tradycyjne serniki, makowce i babki, a także rogale i faworki (chruściki). Panie z Kół Gospodyń Wiejskich powiatu jarocińskiego potrafią przygotować kuchnię na najwyższym poziomie, ich pomysłowość, innowacyjność i elegancja podania potraw wielokrotnie była prezentowana i wyróżniana na wielu konkursach.
Do najstarszych kół w powiecie jarocińskim należą Koła Gospodyń Wiejskich w Golinie i Łowęcicach założone w 1956 r. W Golinie organizowane było z inicjatywy lokalnego społecznika Aleksandra Kutyby. Wówczas do najaktywniejszych działaczek należały Aleksandra Grzemska, Maria Smułka i Zofia Miękus. Golińskie koło, w tamtych trudnych czasach, spełniało pozytywną rolę w szerzeniu kultury i oświaty polskiej wsi oraz organizowało konkursy, pokazy, degustacje, tematyczne i krajoznawcze wycieczki. Pod koniec lat osiemdziesiątych Koło Gospodyń Wiejskich w Golinie osiągnęło rekordową liczbę członkiń – 220.
Pomysłowość w zakresie aktywności kobiet powiatu jarocińskiego była nieograniczona, dość wspomnieć, że panie z KGW to nie tylko kuchnia i ciepło domowego ogniska. W latach 1980-90 zajmowały się też rozprowadzaniem do gospodarstw domowych kurzych i gęsich piskląt, prowadziły wypożyczalnie sprzętu gospodarstwa domowego, szatkownic do kapusty. Prowadziły usługi w zakresie maglowania, kursy haftu i szycia. Dzisiaj Koła Gospodyń Wiejskich naszego powiatu prowadzą szeroką działalność kulturalno-oświatową, dbając o edukację historyczną i podtrzymywanie tradycji ludowych. Są uczestniczkami i organizatorkami ludowych zespołów folklorystycznych i wielu imprez kulturalnych wsi, w tym corocznego Święta Plonów, czyli tradycyjnych dożynek. Organizują spotkania i pogadanki z lekarzami specjalistami dotyczące tych chorób, na które zapadają kobiety. Biorą udział w corocznych przeglądach kultury ludowej, są animatorkami imprez z okazji Dnia Kobiet, Dnia Matki czy Dnia Seniora.
„Być kobietą, być kobietą…” śpiewały panie podczas Dnia Kobiet Kół Gospodyń Wiejskich w Żerkowie. Na tej niezwykłej imprezie kulturalnej zebrało się 230 pań z 11 Kół Gospodyń Wiejskich gminy Żer-ków. Było wyjątkowo uroczyście, elegancko i dostojnie – jak na kobiety z KGW przystało. Spotkanie odbyło się w Żerko-wie, ale jego organizatorami były koła z Chrzana i Szczonowa.
W roku 2015 w Mickiewiczowskim Centrum Turystycznym w Żerkowie odbyło się kolejne spotkanie, tzw. Koszykowe – zorganizowane przez Koło Gospodyń Wiejskich w Żółkowie. W konkursie wzięło udział 8 kół gospodyń z gminy Żerków. Panie rywalizowały w 8 konkurencjach, niekoniecznie kulinarnych. Uczestniczki przygotowały sałatki do degustacji, które oceniło jury. Oprócz degustacji panie brały udział także w konkursie wiedzy o potrawach regionalnych, konkursie tańca z jabłkiem, robieniu klusek na czas, sztafecie z wałkiem i obieraniu ziemniaka, konkursie rozpoznawania produktów oraz konkursie – jaka to melodia. Uczestniczki musiały wykazać się nie tylko talentem kulinarnym, ale także szybkością, zwinnością czy znajomością piosenek. Najlepsze okazały się organizatorki – KGW Żółków, drugie miejsce zajęło KGW Stęgosz, a trzecie KGW Komorze. Zwieńczeniem tej niezwykłej imprezy był występ dzieci ze Szkoły Podstawowej w Żerkowie.
Po zakończonej rywalizacji wszyscy wzięli udział w zabawie tanecznej.
Wzorem dla wielu kół mogą być panie z KGW w Stęgoszy k. Żerkowa, które istnieje od ponad 55 lat i skupia 30 kobiet, a przewodniczy im Maria Wypychowska. Ich działalność, oprócz tematów kulinarnych, obejmuje organizowanie imprez, spotkań dla wszystkich mieszkańców wsi o różnej tematyce, wypożyczaniu naczyń i sprzętów kuchennych. Panie dbają o to, aby ich kuchnia była właściwie doposażo-na w niezbędny sprzęt i naczynia. Jedną z ostatnich imprez organizowanych przez gospodynie wsi Stęgosz były wiejskie dożynki, które wśród mieszkańców cieszą się dużą popularnością. Podobnie jak przygotowywane przez panie spotkania opłatkowe, które zwykle gromadzą przy wspólnym stole bardzo dużą społeczność. To doskonała okazja do łagodzenia sporów, wymiany poglądów i wzajemnego lepszego zrozumienia trosk mieszkańców.
Koło Gospodyń Wiejskich w Chrzanie należy do najstarszych w powiecie jarociń-skim. Zostało założone przed 55 laty. W pierwszym okresie działalności, a był to początek lat 60. XX wieku, a więc czas biedy i niedostatku, gospodynie zajmowały się gospodarstwem domowym, dbając o dobytek i wychowując dzieci – liczba kobiet na wsi w tamtym okresie była niewielka. – Największym zadaniem, jakiego podjęło się nasze koło, było wybudowanie placu zabaw w Chrzanie przy ul. Żerkowskiej. Raz w tygodniu prowadzone są zajęcia fitness z instruktorką – opowiada z dumą Maria Wiśniewska, szefowa koła.
W roku 1985 panie z koła założyły zespół „Chrzanianki”. Koło do dziś zajmuje się prowadzeniem kuchni w sali wiejskiej, współpracuje z różnymi organizacjami: z OSP w Chrzanie, ze Szkołą Podstawową w Chrzanie, z parafią, z gminą Żerków, z fundacją „Zerknij Tu” w Żerkowie, z chórem „Babie Lato” w Żerkowie i to współdziałanie jest bardzo owocne.
Za swoją aktywną postawę, zaangażowanie i osiągnięcia w różnych dziedzinach, Koła Gospodyń Wiejskich powiatu jarociń-skiego i ich członkinie zostały wielokrotnie wyróżniane i otrzymały wiele nagród i odznaczeń. Pani Teresa Jarzyniak z Goliny otrzymała od Rady Państwa najwyższe odznaczenie rolnicze „Zasłużony Rolnik”, inne działaczki wiejskie wyróżnione zostały „Orderem Serca” i lokalnym medalem „Za Zasługi dla Ziemi Jarocińskiej”.
Od grudnia 2018 roku obowiązuje Ustawa o Kołach Gospodyń Wiejskich. W listopadzie 2018 roku powiat jarociński był organizatorem spotkania przedstawicielek KGW z całego powiatu. Spotkanie odbyło się w Starostwie Powiatowym w Jarocinie, a uczestniczyła w nim Andżelika Możdżanowska, sekretarz stanu w Ministerstwie Inwestycji i Rozwoju, a także pełnomocnik rządu do spraw małych i średnich przedsiębiorstw. Spotkanie, w którym uczestniczył również starosta jarociński Lidia Czechak, wicestarosta Katarzyna Szymkowiak i burmistrz Jaraczewa Dariusz Strugała, dotyczyło bardzo szerokiej współpracy ze środowiskami wiejskimi.
Szanowni Państwo,
Koła Gospodyń Wiejskich są miejscem, gdzie styka się tradycja z przedsiębiorczością. Sięgając myślą do bogatej i pięknej historii powiatu jarocińskiego, bez trudu dostrzeżemy, że nasza historia tworzona była przy wielkim zaangażowaniu kobiet. Zawsze podejmowały niezwykłe wyzwania, były zaangażowane w działalność organizacji patriotycznych, kościelnych i wielu stowarzyszeń. Walczyły, pracowały, dbały o ognisko domowe, rodziły dzieci i uczyły ich polskiej mowy w czasach zaborów. Jako starosta powiatu jarocińskiego jestem dumna z pracowitości i aktywności kobiet, które, działając w Kołach Gospodyń Wiejskich na terenie całego powiatu, przyczyniają się do rozwoju gmin i lokalnych społeczności. Zapraszam do niecodziennej podróży po powiecie jarocińskim z udziałem Kół Gospodyń Wiejskich.
Lidia Czechak, starosta powiatu jarocińskiego
Przepis na zupę gulaszową od KGW w Chrzanie
Składniki:
1,5 kg mięsa gulaszowego, 2 papryki, 3 marchewki, 3 pietruszki, mały seler, 5-6 ziemniaków, mały przecier pomidorowy, 3 ząbki czosnku, po łyżeczce soli, pieprzu, kminku i ostrej papryki w proszku.
Sposób przygotowania:
Mięso należy pokroić w drobną kostkę i podsmażyć na smalcu. Wszystkie warzywa należy obrać, umyć i pokroić w kostkę. Podsmażone wcześniej mięso, warzywa, przyprawy, przecier włożyć do garnka, zalać wodą i gotować do miękkości. Życzymy smacznego!