Kości robią się dziurawe jak durszlak do makaronu

Maja Erdmann

Osteoporoza nazywana jest złodziejem naszych kości. 30 proc. kobiet po menopauzie ma osteoporozę. Atakuje także mężczyzn.

Osteoporoza to choroba metaboliczna szkieletu kostnego, która prowadzi do zwiększonej łamliwości i podatnością na złamania.

Dlaczego jedni zapadają na osteoporozę, a inni nie? Badania wykazały, że najważniejszymi czynnikami ryzyka są:

• osteoporoza u matki,
• niska masa ciała,
• menopauza u kobiet,
• zaawansowany wiek,
• niedobór wapnia w diecie,
• brak wysiłku fizycznego,
• palenie papierosów i picie alkoholu.

Także niektóre choroby i leki mogą powodować utratę masy kostnej.

Dziedziczność skłonności do osteoporozy jest udowodniona ponad miarę. Jeśli nasza mama chorowała - my musimy być szczególnie czujni. Także osoby o tzw. drobnych kościach są narażone szczególnie na tę chorobę. Kobiety po 60. roku życia narażone są na osteoporozę pomenopauzalną, wynika ona z obniżonego poziomu estrogenów. Te hormony wpływają bezpośrednio na komórki kostne, których brak powoduje zanik kości. W okresie menopauzy kobieta może tracić nawet 4-7 proc. masy kostnej rocznie.

Kości się starzeją

Z wiekiem nasze kości tracą coraz więcej minerałów. Stają się przez to kruche. Kości kobiet w ciągu życia tracą 45-50 proc. swej masy. Zdolność wchłaniania wapnia pogarsza się z wiekiem, a produkcja witaminy D3 przez skórę, jak i jej przetwarzanie w nerkach i wątrobie są coraz słabsze. Po menopauzie struktura kości z czasem coraz bardziej przypomina sitko. Najczęstszymi objawami są przewlekłe bóle w krzyżach i stawach, które często mylone są z bólami reumatycznymi. Zwiększa się też skłonność do samoistnych złamań kręgów, kości udowej, przedramienia i żeber.

Także choroby, które nas trapią sprzyjają osteoporozie. Będzie się ona pojawiać przy schorzeniach gruczołów wydzielających hormony regulujące gospodarkę wapniową ustroju, to jest: przytarczyc i tarczycy. Różnego rodzaju mechaniz my powodują powstawanie osteoporozy u chorych w przebiegu: niewydolności nerek, schorzeń wątroby, zaburzeń przewodu pokarmowego, cukrzycy i reumatoidalnego zapalenia stawów.

Wieloletnie podawanie niektórych leków steroidowych lub leków przeciwpadaczkowych także może powodować osteoporozę.

Szybkie leczenie

Najważniejsza jest DXA, czyli badanie densytometryczne kości. Nie boli i jest szybki, trwa około 15 minut. Daje szybki wynik i lekarz wie, czy nasze kości rzeszotnieją czy nie. Zleca się też badania laboratoryjne: morfologia, OB, badanie moczu, stężenie wapnia i fosforanów we krwi.

W leczeniu najlepsze efekty daje prawidłową aktywnością fizyczną i dostarczanie kościom odpowiednich dawek wapnia i witaminy D. W zaawansowanych stanach konieczna staje się ochrona przed upadkami, które mogą prowadzić do złamań.

5 kroków do zdrowych kości

1. Spożywaj zalecaną dzienną ilość wapnia i witaminy D
2. Regularnie wykonuj ćwiczenia z niewielkim obciążeniem oraz wzmacniaj mięśnie
3. Nie pal papierosów i nie nadużywaj alkoholu
4. Korzystaj z porad medycznych dotyczących zdrowia kości
5. Wykonaj badanie densytometryczne i przyjmuj leki, jeśli wskazane

Bezobjawowe początki

Pierwsze objawy pojawiają się, gdy choroba zaczyna postępować:

• bóle pleców
• bóle głowy
• tzw. „okrągłe plecy”- z powodu spłaszczenia trzonów kręgów
• zmniejszenie wzrostu chorego
• złamania przy lekkich urazach
• złamania samoistne (bez żadnej przyczyny)

Autor: Maja Erdmann